Mustafa Kemal Atatürk’ün Nutuk eseri, 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkışıyla başlayan ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna uzanan dönemi, kurtarıcısının kendi gözünden anlatan tarihsel bir metindir. Kitap, Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’ndaki mağlubiyeti, ordunun zedelenmişliği, milletin yorgunluğu ve Vahdettin ile Damat Ferit Paşa hükümetinin acziyeti gibi o dönemin vahim genel manzarasını ortaya koyar. Atatürk’ün 1927’de Meclis'te verdiği nutkun yazıya dökülmüş hali olan bu eser, bağımsızlığa giden yollarda yaşananları, Kurtuluş Savaşı’nı ve Cumhuriyet’in ilanını, bizzat Atatürk’ün değerlendirmeleriyle aktaran, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en temel ve eşsiz kaynağıdır.